Problem nietrzymania moczu, nazywanego fachowo inkontynencją, choć często postrzegany jest jako jeden z objawów, to w praktyce jest samodzielną jednostką chorobową.
To jeden z najczęstszych problemów zdrowotnych wśród kobiet, który może rozwijać się bez względu na aktualny wiek, dietę, rodzaj wykonywanej pracy czy poziom aktywności seksualnej.
Najprostszym i zarazem najbardziej obrazowym wytłumaczeniem jest określenie inkontynencji, jako bezwiednego i mimowolnego oddawania moczu podyktowanego przez konkretną przyczynę.
Wyróżniamy 3 główne rodzaje nietrzymania moczu:
- wysiłkowe nietrzymanie moczu – wyciek moczu podczas wysiłku fizycznego, kichania, kaszlu,
- naglące nietrzymanie moczu – wyciek moczu poprzedzony uczuciem parcia naglącego (nagłej, niemożliwej do opanowania potrzeby oddania moczu),
- mieszane nietrzymanie moczu – wyciek moczu związany z parciem naglącym oraz wysiłkiem, kichaniem, kaszlem.
W multidyscyplinarnym programie leczenia nietrzymania moczu uwzględniamy leczenie zachowawcze w postaci fizjoterapii dobranej indywidualnie na podstawie wyników badania per vaginum i wywiadu.
Terapia nietrzymania moczu to jednak nie tylko ćwiczenia. Dobry specjalista powinien poinstruować swoich pacjentów z inkontynencją, w jaki sposób na co dzień unikać wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej, a więc patologicznego nacisku wywieranego na pęcherz i cały układ moczowy.
Stosowane metody leczenia fizjoterapeutycznego:
- terapia manualna,
- per vaginum,
- terapia na obwodzie,
- EMG biofeedback- obrazowanie pracy mięśni dna miednicy z uwzględnieniem fazy skurczu i relaksu na monitorze. Metoda pozwala na naukę wygenerowania prawidłowego skurczu i relaksacji mięśni dna miednicy,
- elektroterapia FES- stosowana u pacjentek, które nie potrafią wygenerować skurczu mięśni dna miednicy w celu rekrutacji włókien mięśniowych do prawidłowej aktywacji mięśni dna miednicy i poprawy trofiki tkanek,
- edukacja pacjentki dotycząca zachowań dnia codziennego – nauka odpowiednich technik kaszlu, prawidłowego unoszenia tułowia, kształtowanie prawidłowych nawyków toaletowych (skupiających uwagę na niewypieraniu moczu) oraz stabilizacji postawy,
- trening mięśni dna miednicy dobierany indywidualnie z uwzględnieniem aktualnych możliwości pacjentki; program ćwiczeń do realizacji w warunkach domowych,
- kształtowanie wytrzymałości oraz wypracowanie możliwości obciążania ciała adekwatne do warunków życia codziennego oraz podejmowanej aktywności fizycznej,
- edukacja w zakresie technik oddechowych bez angażowania tłoczni brzusznej,
- likwidowanie dolegliwości bólowych w obrębie narządu ruchu w miejscach oddalonych od miednicy,
- łagodzenie dolegliwości bólowych.
Fizjoterapia jest rekomendowaną metodą pracy z pacjentkami zakwalifikowanymi do operacji lub będącymi po operacji w celu wzmocnienia długoterminowych efektów zabiegu chirurgicznego.